Cảnh sát Tây Ban Nha vừa bắt giữ 6 đối tượng đứng sau chiến dịch lừa đảo đầu tư tiền số quy mô lớn, sử dụng công nghệ AI deepfake để giả mạo người nổi tiếng nhằm chiếm đoạt hàng triệu USD từ hàng trăm nạn nhân trên toàn thế giới.

Chiến dịch Coinblack_Wendmine: Từ khiếu nại cá nhân đến điều tra toàn cầu

Chiến dịch có tên mã Coinblack_Wendmine được Cảnh sát quốc gia Tây Ban Nha (Policia Nacional) phát động từ năm 2023, sau khi tiếp nhận các đơn khiếu nại từ một số nạn nhân bị lừa đảo đầu tư tiền mã hóa. Quá trình điều tra mở rộng nhanh chóng hé lộ một mạng lưới lừa đảo tinh vi, khiến hàng trăm người sập bẫy trên phạm vi toàn cầu.

Theo thông báo chính thức, nhóm đối tượng đã sử dụng AI để tạo các video giả mạo người nổi tiếng ở nhiều quốc gia, từ đó xây dựng lòng tin và dụ dỗ người dùng đầu tư vào các dự án tiền số không có thật.

Chiêu lừa được lập trình tỉ mỉ và ứng dụng AI ở nhiều cấp độ

Quá trình lừa đảo được thực hiện theo từng giai đoạn được chuẩn hóa:

Tạo mối quan hệ và gây dựng lòng tin

Bằng các chiêu thức "mồi nhử tình cảm", chúng tiếp cận nạn nhân, làm quen qua mạng xã hội hoặc các nền tảng trò chuyện, từ đó đóng vai trò "cố vấn tài chính".

Giả mạo sự nổi tiếng

Sử dụng AI để tạo video deepfake có hình ảnh và giọng nói của người nổi tiếng đang "giới thiệu" các sản phẩm đầu tư – vốn là các dự án tiền ảo do nhóm lừa đảo dựng nên.

Tạo lợi nhuận ảo để dụ đầu tư thêm

Ban đầu, nạn nhân nhận được một phần lợi nhuận nhỏ nhằm củng cố niềm tin. Trên thực tế, mọi số liệu đều bị thao túng để phục vụ kịch bản lừa đảo.

Chặn rút tiền – đẩy nạn nhân vào "bẫy nộp thêm tiền"

Khi muốn rút tiền, nạn nhân được thông báo rằng tài khoản đã bị khóa, và chỉ có thể lấy lại nếu nộp thêm phí "xử lý", "thuế", hoặc "xác minh danh tính".

Giả danh cơ quan chức năng để lừa lần cuối

Trong giai đoạn cuối cùng, bọn lừa đảo thậm chí dùng deepfake giọng nói giả mạo cảnh sát, luật sư hoặc nhân viên điều tra để thông báo tiền đã được thu hồi, nhưng nạn nhân cần nộp thêm một khoản để nhận lại.

Minh họa về một tổ chức tội phạm lừa đảo qua gọi điện.

Thiệt hại nghiêm trọng: Hơn 20 triệu USD và hàng trăm nạn nhân

Theo thống kê từ Policia Nacional, chiến dịch lừa đảo bằng AI deepfake này đã khiến 208 nạn nhân mất tổng cộng 20,9 triệu USD. Sáu đối tượng bị bắt có độ tuổi từ 34 đến 57, cư trú tại Granada và Alicante.

Cơ quan chức năng đã thu giữ hơn 100.000 euro tiền mặt, hàng chục điện thoại di động, máy tính, ổ cứng, vũ khí và tài liệu liên quan, đồng thời phát hiện nhóm này sử dụng nhiều công ty bình phong để rửa tiền và che giấu dấu vết số tiền chiếm đoạt. Đáng chú ý, thủ lĩnh đường dây đã sử dụng trên 50 bí danh khác nhau nhằm tránh truy vết.

Cảnh báo về sự nguy hiểm của AI deepfake trong lừa đảo đầu tư

Policia Nacional khuyến cáo người dân không nên tin vào các quảng cáo đầu tư "lợi nhuận khổng lồ" có sự xuất hiện của người nổi tiếng, đặc biệt khi yêu cầu nộp thêm tiền để rút tiền. Nếu gặp trường hợp đáng nghi, cần ngay lập tức trình báo cho cơ quan chức năng.

Họ cũng nhấn mạnh rằng AI deepfake ngày càng tinh vi, khiến người dùng khó phân biệt thật - giả. Vì vậy, người dân cần:

• Trang bị kiến thức đầu tư và kiến thức cơ bản về AI
• Kiểm tra kỹ độ uy tín, pháp lý của nền tảng đầu tư
• Tuyệt đối không giao dịch với các bên chỉ chấp nhận thanh toán bằng tiền mã hóa
• Lừa đảo bằng deepfake đang lan rộng toàn cầu

Không chỉ riêng Tây Ban Nha, tình trạng sử dụng AI để lừa đảo đầu tư đang lan rộng trên toàn cầu. Báo cáo giữa năm 2024 của Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Australia (ACCC) cho thấy người dân nước này đã mất 8 triệu USD chỉ trong nửa đầu năm vì những vụ việc tương tự. Những kẻ lừa đảo thường sử dụng hình ảnh, video deepfake kết hợp với website giả, bài báo giả để làm cho chiêu trò của mình thêm thuyết phục.

Chuyên gia Evan Dornbush – cựu thành viên của Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) – cảnh báo rằng:

“AI giúp kẻ lừa đảo tạo ra thông điệp đáng tin cậy nhanh hơn, chi phí rẻ hơn và khó bị phát hiện hơn bao giờ hết.”

Kết luận: Cẩn trọng trước đầu tư, đặc biệt khi liên quan đến tiền số và AI

Trong bối cảnh AI ngày càng phổ biến, việc sử dụng công nghệ này vào mục đích xấu đang trở thành mối đe dọa thực sự. Người dùng cần cảnh giác, không nên tin vào lời hứa hẹn "đầu tư 1 nhận 10" và luôn kiểm chứng thông tin qua nhiều nguồn đáng tin cậy. Đặc biệt, khi có dấu hiệu bị lừa đảo, cần bình tĩnh, không nộp thêm tiền và liên hệ cơ quan chức năng ngay lập tức.