Sau nhiều tháng leo thang căng thẳng trong lĩnh vực công nghệ, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang cho thấy dấu hiệu “xuống thang”. Mỹ đã dỡ bỏ một phần lệnh cấm công nghệ đối với Trung Quốc, trong khi ByteDance – công ty mẹ của TikTok – gấp rút triển khai ứng dụng mới tại thị trường Mỹ để tránh nguy cơ bị cấm hoạt động. Những động thái song song này không chỉ cho thấy sự linh hoạt trong chính sách, mà còn mở ra những thay đổi đáng kể cho cục diện công nghệ toàn cầu.

Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm phần mềm thiết kế chip: Bước tiến sau đàm phán thương mại

Không lâu sau các cuộc đàm phán tại London, Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã chính thức dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu phần mềm thiết kế chip (EDA) – một trong những công cụ tối quan trọng trong ngành bán dẫn – sang Trung Quốc.

Trung Quốc sẽ đẩy nhanh cấp phép xuất khẩu đất hiếm – đổi lại Mỹ gỡ bỏ các biện pháp đối phó liên quan đến phần mềm chip, ethane, và động cơ máy bay

Ba công ty kiểm soát 70% thị phần EDA toàn cầu là Synopsys, Cadence và Siemens đều xác nhận đã nhận được thông báo từ Bộ Thương mại Mỹ về việc gỡ bỏ hạn chế áp đặt từ tháng 5. Các công ty đang lần lượt khôi phục quyền truy cập phần mềm cho đối tác Trung Quốc, qua đó tái thiết lập chuỗi cung ứng thiết kế chip toàn cầu.

Lệnh cấm phần mềm EDA ban đầu được Mỹ áp đặt để đáp trả việc Trung Quốc siết chặt xuất khẩu đất hiếm – vật liệu thiết yếu trong sản xuất thiết bị điện tử và quốc phòng. Tuy nhiên, trong thỏa thuận mới đạt được tại London, hai nước đã đồng thuận: Trung Quốc sẽ đẩy nhanh cấp phép xuất khẩu đất hiếm, đổi lại Mỹ gỡ bỏ các biện pháp đối phó liên quan đến phần mềm chip, ethane (nguyên liệu nhựa), và động cơ máy bay.

Động thái này giúp tạm xoa dịu căng thẳng công nghệ vốn leo thang từ thời điểm ông Trump tái áp thuế lên hàng loạt hàng hóa Trung Quốc, bao gồm cả các mặt hàng liên quan đến lĩnh vực AI và quốc phòng.

TikTok phát triển ứng dụng M2 – Lối thoát tạm thời trước nguy cơ bị cấm tại Mỹ

Trong khi các rào cản công nghệ được tháo gỡ phần nào ở cấp độ chính sách, TikTok – ứng dụng video ngắn nổi tiếng thuộc ByteDance – lại đang đối diện trực tiếp với áp lực cấm vận từ phía Mỹ.

TikTok bản gốc và M2 sẽ hoạt động song song cho đến ít nhất tháng 3/2026

Theo The Information, TikTok đang phát triển một ứng dụng hoàn toàn mới có tên mã “M2”, dự kiến phát hành trên các kho ứng dụng Mỹ từ ngày 5/9/2025. Phiên bản này được thiết kế dành riêng cho người dùng tại Mỹ trong trường hợp ByteDance buộc phải bán lại hoạt động kinh doanh cho một nhóm nhà đầu tư nội địa – điều đã được Tổng thống Trump yêu cầu hoàn tất trước ngày 17/9/2025.

Nếu kế hoạch này diễn ra đúng hạn, 170 triệu người dùng TikTok tại Mỹ sẽ cần tải về M2 để tiếp tục sử dụng dịch vụ. Trong thời gian đầu, TikTok bản gốc và M2 sẽ hoạt động song song cho đến ít nhất tháng 3/2026.

Các báo cáo cho biết, nhóm đầu tư có thể bao gồm Oracle và các công ty không thuộc Trung Quốc, trong khi ByteDance vẫn có thể giữ một phần nhỏ cổ phần. Tuy nhiên, thương vụ sẽ cần sự phê duyệt từ phía Trung Quốc – yếu tố từng khiến một thỏa thuận tương tự đổ vỡ trước đó.

Bất chấp rủi ro địa chính trị, TikTok vẫn cho thấy sức hút mạnh mẽ. Theo Appfigures, đây là ứng dụng được tải xuống nhiều thứ hai trên Android tại Mỹ, chỉ đứng sau ChatGPT – minh chứng cho sự gắn bó của người dùng dù chính sách thay đổi.

Căng thẳng hạ nhiệt, nhưng chưa kết thúc

Việc Mỹ dỡ bỏ các hạn chế công nghệ như một phần của thỏa thuận thương mại là tín hiệu tích cực. Tuy nhiên, nhiều rào cản vẫn chưa được giải quyết. Thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc hiện vẫn ở mức khoảng 55%, bao gồm cả thuế “đối ứng” và các mức thuế mới nhằm vào vai trò của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng fentanyl.

Việc Mỹ dỡ bỏ hạn chế công nghệ trong thỏa thuận thương mại là tín hiệu tích cực, nhưng vẫn còn nhiều rào cản mà Trung Quốc cần giải quyết

Thỏa thuận đình chiến hiện tại cũng sẽ hết hạn vào tháng 8/2025, khiến triển vọng hợp tác dài hạn vẫn còn bấp bênh. TikTok có thể chỉ là “nút thắt” đầu tiên trong một loạt vấn đề phức tạp hơn liên quan đến quyền kiểm soát dữ liệu, AI và an ninh mạng trong tương lai gần.

Doanh nghiệp cần gì trong làn sóng dịch chuyển công nghệ toàn cầu?

Từ phần mềm thiết kế chip đến ứng dụng mạng xã hội, những biến động công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc đang từng bước định hình lại xu thế toàn cầu. Với tốc độ thay đổi chính sách nhanh, các doanh nghiệp Việt Nam – đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ, sản xuất và nội dung số – cần chủ động trang bị công cụ, thiết bị và giải pháp phù hợp để không bị bỏ lại phía sau.

Máy Tính CDC là đối tác công nghệ đáng tin cậy cho doanh nghiệp Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Chúng tôi cung cấp các giải pháp toàn diện: từ máy trạm đồ họa, thiết bị lưu trữ dữ liệu lớn, linh kiện hiệu năng cao, đến hệ thống mạng doanh nghiệp và giải pháp AI-ready – phục vụ đa dạng nhu cầu từ thiết kế sản phẩm, sản xuất công nghiệp đến phát triển nội dung và dữ liệu.