Từ ngày 5 đến 7/8/2025, một sự kiện chưa từng có trong lịch sử làng công nghệ và thể thao trí tuệ sẽ diễn ra: giải đấu cờ vua dành riêng cho các Mô hình Ngôn ngữ Lớn (LLMs). Đây là lần đầu tiên các AI chuyên xử lý ngôn ngữ được đưa vào đấu trường cờ vua để kiểm chứng năng lực tư duy.

8 LLMs tranh tài trong thể thức loại trực tiếp

Danh sách "kỳ thủ AI" tham dự bao gồm:

• o3 và o4-mini của OpenAI
• Deepseek R1 (Trung Quốc)
• Grok 4 của xAI
• Gemini 2.5 Flash và 2.5 Pro của Google
• Kimi K2 (Trung Quốc)
• Claude 4 Opus của Anthropic

Các LLMs sẽ thi đấu theo thể thức loại trực tiếp, bắt đầu từ tứ kết lúc 0h ngày 6/8 (giờ Hà Nội), diễn ra trên nền tảng Kaggle – đấu trường AI do Google phát triển.

Thể thức thi đấu và luật đặc biệt dành riêng cho AI

• Mỗi cặp đấu gồm 4 ván cờ (thắng 1 điểm, hòa 0,5 điểm, thua 0 điểm).
• AI nào đạt 2,5 điểm sẽ giành quyền đi tiếp.
• Nếu hòa 2-2, sẽ có ván quyết định kiểu armageddon – bên Trắng buộc phải thắng.
• AI nào đi 4 nước sai luật liên tiếp sẽ bị xử thua ngay lập tức.

Trước giải, các AI sẽ trải qua vòng kiểm tra năng lực để xếp hạng hạt giống, với hệ số tương tự Elo như trong cờ vua truyền thống. Đây sẽ là cơ sở để cộng đồng đánh giá sức mạnh tương đối giữa các LLMs.

Nakamura và Carlsen sẽ bình luận trực tiếp

Hikaru Nakamura, kỳ thủ số hai thế giới, sẽ livestream toàn bộ giải đấu và bình luận các ván cờ. Magnus Carlsen – kỳ thủ số một hiện tại – cũng xác nhận sẽ tham gia bình luận một số trận đấu.

Sự kiện nhanh chóng tạo nên làn sóng chú ý trong cộng đồng. Trên nền tảng Chess, người hâm mộ đưa ra nhiều bình luận sôi nổi.

Tài khoản GavinSuckAtChess hài hước:

“Chắc chắn sẽ có rất nhiều nước cờ sai luật.”

Trong khi đó, real_jaya tỏ ra tự tin:

“Tôi đặt cửa chiến thắng áp đảo cho Gemini. Chúng từng thể hiện rất tốt trong các game Pokemon.”

LLMs và giới hạn trong tư duy chiến thuật

Khác với những engine cờ vua chuyên dụng như Stockfish hay Leela Chess Zero (Lc0) – vốn sở hữu Elo trên 3600 và vượt xa kỳ thủ con người – LLMs không được thiết kế cho cờ vua, mà chủ yếu dùng để:

• Hiểu và tạo ngôn ngữ
• Dịch thuật
• Viết nội dung
• Tương tác hội thoại (chatbot)

Về cơ chế, LLMs hoạt động bằng cách "dự đoán từ tiếp theo" trong câu – và khi áp dụng vào cờ vua, chúng cũng… dự đoán nước đi tiếp theo.

Điều này khiến LLMs tỏ ra hiệu quả trong khai cuộc, nhưng khi bước vào trung cuộc và tàn cuộc, các mô hình có thể suy đoán sai, đi nước sai luật, hoặc bỏ qua chiến thuật cơ bản.

Ví dụ điển hình: ChatGPT từng thua Magnus Carlsen mà không ăn nổi một quân nào – minh chứng rõ ràng cho giới hạn của mô hình ngôn ngữ trong tư duy chiến thuật chuyên sâu.

AI ngôn ngữ học chơi cờ – trò chơi hay thử nghiệm nghiêm túc?

Mặc dù không thể so sánh trực tiếp với engine cờ vua chuyên dụng, giải đấu này mang ý nghĩa quan trọng trong việc:

• Đánh giá khả năng học hỏi của các mô hình ngôn ngữ đa năng
• Kiểm tra giới hạn "đa nhiệm" của AI không chuyên
• Tạo sân chơi sáng tạo, giao thoa giữa công nghệ và trí tuệ nhân tạo

Nếu một LLM thể hiện tốt trong môi trường phức tạp như cờ vua, đó sẽ là bước tiến lớn trong khả năng suy luận logic và tự học của AI.

Lời kết: Một giải đấu không chỉ dành cho kỳ thủ

Giải đấu cờ vua cho LLMs không chỉ là sự kiện dành cho những người mê công nghệ hay yêu cờ vua. Nó là biểu tượng của cuộc giao thoa giữa trí tuệ con người và trí tuệ nhân tạo, giữa trò chơi chiến thuật cổ điển và công nghệ hiện đại.

Liệu một mô hình ngôn ngữ có thể thắng đối thủ bằng logic, hay sẽ bị "chiếu tướng" bởi chính giới hạn thiết kế của mình?

Hãy theo dõi từng nước đi, từng sai lầm thú vị và những pha xử lý bất ngờ – khi các AI ngôn ngữ lớn lần đầu tiên ngồi vào bàn cờ!