Trong bối cảnh AI đang trở thành yếu tố then chốt trong cải tiến trải nghiệm tìm kiếm, AI Overviews – tính năng tổng hợp thông tin bằng AI được Google tích hợp vào đầu trang kết quả – vừa khiến cộng đồng mạng xôn xao với một lỗi đơn giản nhưng không kém phần nghiêm trọng: trả lời sai về năm hiện tại.

AI Overviews là gì?

Được giới thiệu lần đầu tại Google I/O 2023, AI Overviews là phần mở rộng của Google Search với khả năng tổng hợp nhanh thông tin từ các nguồn đáng tin cậy, đồng thời hiển thị câu trả lời tóm tắt ở đầu trang kết quả tìm kiếm. Điểm đặc biệt của tính năng này là kết hợp giữa AI sinh ngữ cảnh (generative AI) và hệ thống xếp hạng web truyền thống, giúp Google không chỉ đưa ra văn bản trả lời mà còn cung cấp liên kết để người dùng đào sâu nội dung nếu muốn.

Theo CEO Sundar Pichai, đến cuối tháng 5/2025, AI Overviews đã được triển khai tại hơn 100 quốc gia, phục vụ 1,5 tỷ người dùng, đặc biệt phổ biến tại Mỹ và Ấn Độ.

Sự cố: AI Overviews nhầm lẫn năm hiện tại

Vài ngày qua, nhiều người dùng tại Việt Nam và quốc tế đã phát hiện lỗi nghiêm trọng khi hỏi Google những câu đơn giản như:

• “Năm nay là năm bao nhiêu?”
• “Cho tôi biết năm hiện tại?”
• “Có phải bây giờ là năm 2025?”

Thay vì phản hồi chính xác là năm 2025, AI Overviews lại trả lời rằng hiện tại là năm 2024. Các ảnh chụp màn hình được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội như X (Twitter cũ) và Facebook, cho thấy sai sót không chỉ xảy ra một lần mà tái diễn trên nhiều truy vấn khác nhau.

Phản hồi của Google cho câu hỏi về năm hiện tại.

Google lên tiếng và khắc phục lỗi

Sau khi nhận được phản ánh từ người dùng và truyền thông, trong đó có trang công nghệ TechCrunch, Google đã bắt đầu triển khai bản vá vào ngày 30/5/2025. Tính đến thời điểm hiện tại, khi hỏi lại các truy vấn tương tự, AI Overviews đã phản hồi đúng là năm 2025, nhưng kèm theo lưu ý: “Câu trả lời của AI có thể mắc sai lầm.”

Phát ngôn viên của Google không chia sẻ chi tiết lý do dẫn đến lỗi này, chỉ cho biết đây là một trong những trường hợp hiếm gặp và công ty đang phát triển các bản cập nhật để tránh sự cố tương tự.

“Giống như tất cả tính năng trong Google Search, chúng tôi cải tiến liên tục và nghiêm ngặt. Những lỗi nhỏ là cơ hội để học hỏi và nâng cấp hệ thống,” đại diện Google chia sẻ.

Phát ngôn viên của Google không chia sẻ chi tiết lý do dẫn đến lỗi này, chỉ cho biết đây là một trong những trường hợp hiếm gặp và công ty đang phát triển các bản cập nhật để tránh sự cố tương tự.

Những lần AI Overviews từng gây tranh cãi

Đây không phải là lần đầu tiên AI Overviews vấp phải những sai sót khó tin. Trước đó, năm 2024, công cụ này từng bị chỉ trích vì trả lời những thông tin “dở khóc dở cười” như:

• Gợi ý “ăn đá mỗi ngày” để bổ sung khoáng chất.
• Khuyên “dùng keo dán để phô mai dính chặt vào bánh pizza.”

Theo Google, nguyên nhân phổ biến là do AI hiểu sai sắc thái ngôn ngữ, truy vấn của người dùng hoặc cơ sở dữ liệu không đủ mạnh tại thời điểm đó.

Vì sao AI vẫn có thể mắc lỗi?

Dù AI đã đạt bước tiến lớn trong việc tổng hợp, phân tích và trả lời câu hỏi từ người dùng, nhưng các hệ thống như AI Overviews vẫn dựa trên mô hình huấn luyện và dữ liệu có thể lỗi thời hoặc không đầy đủ. Việc nhầm lẫn về năm hiện tại – vốn là thông tin hiển nhiên – cho thấy AI vẫn phụ thuộc vào cấu trúc truy vấn và khả năng nhận diện ngữ cảnh của ngôn ngữ tự nhiên.

Ngoài ra, theo các chuyên gia AI từ Stanford và MIT, những lỗi kiểu này thường đến từ overfitting (quá khớp với mẫu dữ liệu cũ) hoặc hiểu sai truy vấn kiểu ngôn ngữ mở. Việc cập nhật mô hình liên tục là cần thiết để đảm bảo phản hồi chính xác hơn, đặc biệt với các truy vấn chung chung nhưng quan trọng như thời gian, địa điểm, tên người,...

Việc nhầm lẫn về năm hiện tại – vốn là thông tin hiển nhiên – cho thấy AI vẫn phụ thuộc vào cấu trúc truy vấn và khả năng nhận diện ngữ cảnh của ngôn ngữ tự nhiên.

Kết luận: Bài học từ một lỗi nhỏ nhưng đáng lưu tâm

Sự cố AI Overviews trả lời sai năm hiện tại cho thấy, ngay cả những công cụ AI tiên tiến nhất cũng không miễn nhiễm với sai sót, đặc biệt khi triển khai ở quy mô lớn như Google Search. Với người dùng, đây là lời nhắc cần tỉnh táo khi tiếp nhận thông tin từ AI. Còn với doanh nghiệp, việc tận dụng AI phải luôn đi kèm chiến lược kiểm chứng và cập nhật liên tục.

Trong thời đại AI phát triển mạnh mẽ, Máy Tính CDC luôn đồng hành cùng bạn trong việc theo dõi những bước tiến công nghệ quan trọng, đồng thời cung cấp các giải pháp phần cứng – phần mềm uy tín, giúp bạn làm việc và ra quyết định hiệu quả hơn.

Nguồn: https://vnexpress.net/