Trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là khái niệm tương lai mà đang trở thành yếu tố then chốt trong chiến lược phát triển kinh tế của Việt Nam. Với tiềm năng đóng góp đến 130 tỷ USD vào GDP năm 2040, AI hứa hẹn sẽ định hình lại cách doanh nghiệp và chính phủ vận hành, đồng thời mở ra cơ hội tăng trưởng đột phá cho quốc gia.

AI – Nhân tố thay đổi cục diện kinh tế toàn cầu và Việt Nam

Theo báo cáo "Nền kinh tế AI của Việt Nam" công bố ngày 12/6 tại Hà Nội bởi Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC), Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) và Boston Consulting Group (BCG), trí tuệ nhân tạo (AI) được dự báo sẽ trở thành yếu tố cốt lõi thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam, với mức đóng góp ước tính từ 120 đến 130 tỷ USD vào năm 2040.

Trong đó, khoảng 45-55 tỷ USD đến từ nhu cầu tiêu dùng đối với sản phẩm và dịch vụ ứng dụng AI, còn 60-75 tỷ USD từ chi phí tiết kiệm nhờ nâng cao năng suất thông qua tự động hóa, dự báo và tối ưu hóa vận hành. Trên phạm vi toàn cầu, IDC dự báo AI sẽ đóng góp 5.000 tỷ USD vào nền kinh tế vào năm 2030.

Việt Nam đặt mục tiêu vững vàng trên bản đồ AI khu vực

Tại buổi lễ, ông Vũ Quốc Huy – Giám đốc NIC – nhấn mạnh: "Việt Nam không chỉ muốn tham gia cuộc chơi AI mà cần thiết lập vị thế riêng trên bản đồ công nghệ thế giới". Việc công bố báo cáo nhằm đưa ra một bức tranh tổng thể về năng lực, tiềm năng và những hành động cụ thể để hiện thực hóa mục tiêu này.

Theo ông Kubo Yoshitomo – đại diện JICA Việt Nam, bản báo cáo sẽ là tài liệu nền tảng để các cơ quan hoạch định chính sách, học viện và doanh nghiệp cùng phối hợp thúc đẩy chuyển đổi AI hiệu quả tại Việt Nam.

Giám đốc NIC Vũ Quốc Huy phát biểu tại sự kiện.

Nhiều thách thức cần vượt qua

Mặc dù đã đạt những tiến bộ nhất định, báo cáo cũng chỉ ra nhiều điểm nghẽn khiến AI tại Việt Nam chưa được triển khai trên diện rộng, đặc biệt là trong khối chính phủ và dịch vụ công. Các ứng dụng hiện tại mới chủ yếu trong giai đoạn thử nghiệm hoặc giới hạn tại một vài tỉnh thành. Các thách thức chính gồm:

• Mô hình tài chính bền vững còn thiếu.
• Hạn chế trong hợp tác liên ngành và chia sẻ dữ liệu.
• Khó tiếp cận giải pháp AI có hiệu quả kinh tế rõ rệt.

Khối doanh nghiệp cũng gặp khó về chi phí, năng lực nhân sự AI và thiếu dữ liệu chất lượng cao để đào tạo mô hình.

Lực lượng nhân sự AI Việt Nam đang trỗi dậy

Một điểm sáng là nguồn nhân lực AI đang phát triển mạnh. Dự báo đến năm 2026, Việt Nam sẽ có 530.000 chuyên gia CNTT, tăng 9% so với năm 2022. Hiện có hơn 10 trường đại học đào tạo ngành cử nhân AI với quy mô hơn 1.700 sinh viên mỗi năm.

Chiến lược để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu 130 tỷ USD

BCG khuyến nghị ba nhóm hành động cốt lõi:

• Tập trung lĩnh vực ưu tiên – Khai thác các use case AI có tác động lớn trong khu vực công và tư, kết hợp truyền thông hiệu quả và mô hình hợp tác công – tư.
• Phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp AI – Tạo lập chương trình tăng tốc AI có cấu trúc rõ ràng, xây dựng quỹ đổi mới sáng tạo quốc gia cho AI.
• Nâng cao năng lực nghiên cứu và đào tạo AI – Mở rộng chương trình đào tạo chuyên sâu, thiết lập các nhóm nghiên cứu AI hợp tác bền vững.

Bên cạnh đó, ba yếu tố hỗ trợ không thể thiếu gồm:

• Phổ cập kiến thức AI đại chúng theo từng nhóm người dùng.
• Xây dựng nền tảng dữ liệu mở và chính sách ưu đãi để thu hút đầu tư hạ tầng.
• Xây dựng khung quản trị và sandbox pháp lý dành riêng cho AI.

Tác động của AI lên kinh tế Việt Nam năm 2040, theo đánh giá của Boston Consulting Group.

Việt Nam – Trung tâm AI mới nổi của khu vực?

Cuối buổi lễ, NIC công bố sẽ cùng JICA DXLab triển khai chương trình tăng tốc khởi nghiệp AI tại Việt Nam, hỗ trợ startup phát triển năng lực và gọi vốn.

Ông Vũ Quốc Huy kết luận: "Với nguồn lực trẻ, am hiểu công nghệ và tinh thần đổi mới mạnh mẽ, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành trung tâm nghiên cứu – phát triển – ứng dụng AI của khu vực trong tương lai gần".

Một số laptop AI có sẵn tại Máy Tính CDC:

[Products: 9155,9131,9343,9249]