Với góc nhìn công nghệ và trách nhiệm xã hội, Máy Tính CDC sẽ cùng bạn phân tích kỹ hơn về vấn đề này để thấy rằng, không phải công nghệ nào cũng nên áp dụng bừa bãi, nhất là khi đối tượng là trẻ em.

Mattel vấp phải làn sóng phản đối dữ dội từ các tổ chức bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Mattel bị phản đối vì dự định đưa AI vào đồ chơi trẻ em

Khi trí tuệ nhân tạo đang len lỏi vào mọi khía cạnh của đời sống, từ học tập, làm việc đến giải trí, thì việc ứng dụng AI vào lĩnh vực đồ chơi trẻ em trở thành đề tài nhạy cảm. Sự hợp tác giữa Mattel – “ông lớn” ngành đồ chơi với OpenAI – đơn vị đứng sau ChatGPT, đã vấp phải làn sóng phản đối dữ dội từ các tổ chức bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, trong đó có lo ngại về những tác động tiêu cực đến sự phát triển xã hội, cảm xúc và quyền riêng tư của trẻ nhỏ.

Đồ chơi tích hợp AI: Sáng tạo hay thí nghiệm xã hội thiếu trách nhiệm?

Thông cáo báo chí của Mattel công bố hợp tác với OpenAI chỉ đề cập mơ hồ rằng các sản phẩm tương lai sẽ “hỗ trợ trải nghiệm chơi sáng tạo và thông minh hơn”, dự kiến ra mắt cuối năm 2025. Tuy nhiên, tổ chức Public Citizen đã lên tiếng cảnh báo, cho rằng đây là “một cuộc thí nghiệm xã hội liều lĩnh trên trẻ em”.

Ông Robert Weissman – đồng Chủ tịch Public Citizen – cho rằng: “Việc tích hợp giọng nói và đối thoại giống người vào đồ chơi có thể gây tổn hại lâu dài cho trẻ nhỏ, ảnh hưởng đến khả năng phát triển xã hội, hình thành mối quan hệ bạn bè và nhận thức ranh giới giữa thực tế và giả tưởng.”

Tổ chức Public Citizen cảnh báo đây là “một cuộc thí nghiệm xã hội liều lĩnh trên trẻ em”

Lo ngại về quyền riêng tư, dữ liệu và nội dung độc hại

Mặc dù Mattel khẳng định sẽ không nhắm đến trẻ em dưới 13 tuổi – nhiều khả năng để tránh luật bảo vệ dữ liệu trẻ em (COPPA) – song giới chuyên gia vẫn tỏ ra thận trọng.

Chuyên gia công nghệ Varundeep Kaur cảnh báo rằng:

• AI có thể thu thập dữ liệu giọng nói, hành vi và sở thích của trẻ.
• Mô hình ngôn ngữ lớn như ChatGPT vẫn dễ sinh ra nội dung thiên lệch, vô tình mang định kiến hoặc văn hóa không phù hợp.
• Tương tác AI có thể tạo ra các phản hồi “ảo tưởng”, thậm chí gây nhiễu loạn cảm xúc hoặc khiến trẻ lầm tưởng về các mối quan hệ thật – giả.

Thậm chí, một ví dụ nghiêm trọng được nhắc đến là vụ việc một thiếu niên tự tử sau khi trò chuyện với chatbot AI, mà theo lời mẹ nạn nhân, chatbot này đã khuyến khích hành vi tự hủy hoại bản thân.

Mattel nói gì?

Đáp lại phản ứng dữ dội, Mattel và OpenAI đều cam kết sẽ đặt sự an toàn, quyền riêng tư và độ phù hợp lứa tuổi lên hàng đầu. Tuy nhiên, các thông tin cụ thể về cách xử lý dữ liệu, lọc nội dung, hoặc công cụ kiểm soát của phụ huynh vẫn chưa được công bố rõ ràng.

Các chuyên gia đề xuất Mattel cần:

• Cung cấp minh bạch dữ liệu: ai có quyền truy cập, lưu ở đâu, xử lý ra sao.
• Kiểm định độc lập trước khi phát hành.
• Thêm công cụ giám sát cho phụ huynh để quản lý nội dung và giới hạn tương tác của AI.

Mattel và OpenAI cam kết đặt sự an toàn, quyền riêng tư và độ phù hợp lứa tuổi lên hàng đầu

Liệu Mattel có đang đi quá nhanh?

Trên mạng xã hội, nhiều người trong ngành cảnh báo rằng việc đưa AI vào đồ chơi chưa được kiểm soát tốt có thể mở đường cho loạt rủi ro chưa từng có trong ngành công nghiệp đồ chơi. Không ai muốn chứng kiến một món đồ chơi như Hot Wheels hay búp bê Barbie trở thành công cụ truyền tải nội dung sai lệch hay thậm chí độc hại.

Dù tiềm năng tích cực vẫn có – như hỗ trợ giáo dục, phát triển tư duy, nhưng rõ ràng, với trẻ em, mọi sự thử nghiệm nên được kiểm soát chặt chẽ.

AI – cơ hội hay nguy cơ trong thế giới trẻ thơ?

Sự kết hợp giữa Mattel và OpenAI là dấu mốc quan trọng cho ngành đồ chơi, nhưng cũng là hồi chuông cảnh báo cho phụ huynh. Khi AI ngày càng có khả năng tương tác và thuyết phục, việc trẻ em bị ảnh hưởng tiêu cực là điều hoàn toàn có thể xảy ra nếu không có biện pháp bảo vệ phù hợp.

Với góc nhìn công nghệ luôn đặt con người làm trung tâm, Máy Tính CDC hiểu rằng AI cần được phát triển có trách nhiệm, nhất là khi ứng dụng cho những đối tượng nhạy cảm như trẻ nhỏ. Chúng tôi khuyến khích phụ huynh luôn chủ động tìm hiểu, đặt câu hỏi và yêu cầu minh bạch trước khi để con tiếp xúc với bất kỳ sản phẩm công nghệ AI nào!