Thị trường AI đang "giảm tốc" sau giai đoạn bùng nổ

Sau gần ba năm tăng trưởng thần tốc nhờ các mô hình như ChatGPT, Llama hay Claude, ngành AI đang bước vào một giai đoạn điều chỉnh. Sự háo hức ban đầu đã nhường chỗ cho thực tế: tốc độ phát triển của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) đã bắt đầu chững lại.

Meta mới đây thông báo hoãn ra mắt Llama 4 Behemoth – phiên bản tiếp theo của mô hình chủ lực – do chưa đạt được các đột phá như kỳ vọng. Đồng thời, công ty cũng tạm dừng tuyển dụng nhân sự AI, dù trước đó đã đầu tư hàng tỷ USD cho mảng này.

Tương tự, GPT-5 của OpenAI dù đã chính thức ra mắt, lại nhận nhiều phản hồi trái chiều từ người dùng. Ngay cả CEO Sam Altman cũng thừa nhận thị trường đang “kỳ vọng quá mức” vào AI và cần một giai đoạn thực tế hơn.

Một lỗi phản hồi trên ChatGPT.

Bong bóng AI có vỡ?

Tình trạng trì hoãn, lỗi phản hồi và thiếu đột phá khiến nhiều người nghi ngại về một "bong bóng AI" có thể đang hình thành. Tuy nhiên, thay vì vỡ tung, đây có thể là bước điều chỉnh lành mạnh – giống như một bài kiểm tra thực tế cho những nhà đầu tư bị cuốn theo sự phấn khích ảo.

Nhiều chuyên gia, trong đó có cựu CEO Google, cảnh báo việc quá tập trung vào mục tiêu xây dựng AGI (siêu trí tuệ nhân tạo) khiến các công ty công nghệ lớn rời xa nhu cầu thực tế. Việc đầu tư dàn trải vào các mô hình tiên tiến mà không đi kèm ứng dụng cụ thể khiến khoảng cách giữa công nghệ và giá trị thực càng ngày càng rộng.

Doanh nghiệp vẫn còn nhiều cơ hội từ AI hiện tại

Dù AI tiên tiến đang giảm tốc, đa số doanh nghiệp vẫn chưa khai thác hết tiềm năng từ các công cụ hiện có. Những ứng dụng như tóm tắt văn bản, hỗ trợ lập trình, viết email hay quản lý dữ liệu vẫn đang giúp các tổ chức tiết kiệm đáng kể thời gian và chi phí.

Không chỉ AI tạo sinh, các công cụ AI truyền thống như xử lý hóa đơn, trích xuất dữ liệu hay điều phối đội xe – vốn đã có từ trước – nay đang được sử dụng rộng rãi và linh hoạt hơn bao giờ hết. Với nhiều doanh nghiệp, đây là thời điểm chín muồi để tích hợp AI một cách ổn định thay vì chạy theo các công nghệ “chưa chín”.

Rào cản lớn nhất: tâm lý và quy trình

Tuy nhiên, một số tổ chức vẫn tỏ ra dè dặt. Lý do không nằm ở công nghệ, mà nằm ở sự lo ngại về bảo mật dữ liệu khi tương tác với các chatbot AI. Thêm vào đó, tỷ lệ "ảo giác" và trả lời sai của các mô hình AI – dù rất tiên tiến – vẫn còn là nỗi lo khi đưa vào ứng dụng thực tế liên quan đến nhân sự, khách hàng hay tài chính.

Một khảo sát mới cho thấy: dù nhiều công ty sẵn sàng dùng công cụ AI sẵn có (như từ OpenAI hay Microsoft), thì khi triển khai hệ thống AI tùy chỉnh cho doanh nghiệp, tỷ lệ thất bại có thể lên tới 95%. Nguyên nhân là các hệ thống này thường không đủ linh hoạt để hòa nhập vào quy trình vận hành vốn rất phức tạp và đặc thù.

Sự chững lại là cơ hội để ổn định và phát triển dài hạn

Nghe có vẻ nghịch lý, nhưng tốc độ chậm lại của AI có thể là điều tốt cho doanh nghiệp. Khi thị trường không còn biến động quá nhanh, các công ty có thể vững tâm hơn trong việc lên kế hoạch đầu tư bài bản.

Giới chuyên gia cho rằng AI đang bước vào giai đoạn tương tự Internet trong những năm 1990 – nơi sự lan rộng không diễn ra trong một sớm một chiều, mà cần nhiều năm để đi vào chiều sâu.

Từ 2000 đến 2010, tỷ lệ người dân Mỹ sử dụng internet băng thông rộng tại nhà mới tăng từ mức gần 0 đến hơn 60%. AI cũng đang đi trên con đường tương tự: bùng nổ – chững lại – và sau đó ổn định, lan tỏa khắp nền kinh tế và đời sống.

Thị trường tài chính biến động, nhưng cơn sốt AI chưa hạ nhiệt

Sự điều chỉnh kỳ vọng đã phần nào tác động đến giá cổ phiếu các ông lớn công nghệ như Nvidia, Microsoft, Meta... – những công ty đang hưởng lợi lớn từ hạ tầng AI.

Tuy nhiên, chính sự khó khăn trong phát triển mô hình mới có thể kéo dài sự quan tâm tới AI, đặc biệt là với các nhà cung cấp hạ tầng, phần cứng và dịch vụ tích hợp như Nvidia hay các hãng máy chủ, thiết bị mạng.

Trong tương lai, nếu các CEO như Altman, Zuckerberg tiếp tục kiên trì nghiên cứu và đổi mới cách tiếp cận, rất có thể các bước đột phá thực sự sẽ xuất hiện ở một giai đoạn tiếp theo.

Kết luận: Phần thưởng sẽ dành cho ai kiên trì

Sẽ có những công ty mất lợi thế nếu chỉ chạy theo công nghệ mà không kịp ứng dụng vào thực tế. Nhưng về lâu dài, những doanh nghiệp biết tận dụng AI hiện có, tích hợp chậm mà chắc vào quy trình vận hành sẽ là người chiến thắng.

AI không phải “phép màu một đêm”, mà là một hành trình dài hơi – giống như điện, Internet, hay điện toán đám mây. Và chính giai đoạn chững lại này là lúc thích hợp nhất để bắt đầu hành động.